Gazomierze turbinowe składają się z obudowy ciśnieniowej wykonanej z żeliwa szarego (GGG), staliwa lub aluminium. Wewnątrz obudowy znajdują się elementy pełniące określone funkcje, w których skład wchodzi prostownik, jednostka pomiarowa z kołem turbinowym, sprzęgło magnetyczne, generator impulsów i licznik. Centralną jednostką licznika turbinowego jest koło turbinowe.
Proces pomiarowy przebiega w następujący sposób: Gaz przepływa przez kanał wlotowy do gazomierza turbinowego. Prostownica przepływu eliminuje ewentualne zawirowania w przepływającym gazie. Wyrównuje i przyspiesza przepływ gazu poprzez zmniejszenie pola przekroju poprzecznego w kanale przepływowym. W kanale tym gaz uderza w swobodnie obracające się koło turbiny. Łopatki koła turbiny są ustawione pod określonym kątem w stosunku do przepływu gazu. Napływający gaz napędza koło turbiny i wprawia je w ruch obrotowy. Wraz ze wzrostem natężenia przepływu wzrasta prędkość koła turbiny. Prędkość koła jest proporcjonalna do prędkości przepływu (wartość chwilowa), a liczba obrotów jest proporcjonalna do objętości przepływającego gazu (pośredni pomiar objętości). Na podstawie tego prawa można określić natężenie przepływu. Sprzęgło magnetyczne przekazuje prędkość obrotową koła turbiny poprzez przekładnię do mechanicznego licznika.
Istnieje również możliwość bezdotykowego skanowania tarczy turbiny przez specjalne czujniki, a generowane w ten sposób impulsy elektryczne mogą być przesyłane do elektronicznego miernika. Sumuje on ilość przepływającego gazu w jednostkach objętości i przenosi zarejestrowane dane na wyświetlacz.
Mierniki turbinowe nadają się do pomiaru natężenia przepływu różnych gazów, np. gazu ziemnego, butanu, propanu, wodoru, azotu, gazów szlachetnych i innych.
W zależności od przeznaczenia, mierniki turbinowe są dostępne w różnych wersjach: - Gazomierze turbinowe podlegające wzorcowaniu i mierniki/przepływomierze nie podlegające pomiarom rozliczeniowym
- Mierniki dla niskich i wysokich ciśnień roboczych
- Gazomierz do pomiaru gazów filtrowanych i nieagresywnych
- Gazomierze turbinowe do gazów korozyjnych, chemicznych i agresywnych, takich jak biogaz, gaz kwaśny i etylen. Takie mierniki są wykonane ze specjalnych materiałów, są częściowo pokryte teflonem i mają specjalne smarowanie.
- Mierniki do użytku w ekstremalnych warunkach, takich jak niskie temperatury
Mierniki turbinowe nadają się również do instalacji w rurociągach o wysokim ciśnieniu, ponieważ sprzęgło magnetyczne do przenoszenia prędkości zapewnia doskonale uszczelnione połączenie na zewnątrz. Oddzielna konstrukcja koła pomiarowego i urządzenia pomiarowego umożliwia również pomiar gazów palnych i agresywnych. Aby przepływomierz turbinowy działał precyzyjnie, konieczne jest osiągnięcie określonego natężenia przepływu.